MÜSLÜMANLAR AÇISINDAN YAHUDİLERLE VE HIRİSTİYANLARLA DİYALOG

Kur’an-ı Kerim, inanç bakımından insanları Müşrik, Ehl-i Kitap ve Müslüman olmak üzere üç kategoride değerlendirmektedir. Müşrikler, Allah’a ortak koşan ve putlara tapanlardır. Onlarla tek bir Allah’a iman edene kadar mücadele etmek gerekir. Ehl-i Kitap, kendilerine kitap verilen inanç sahipleridir. Bunların başında Yahudiler ve Hıristiyanlar gelmektedir. Bazı Müslüman bilginler Sabiîleri ve Mecusîleri de Ehl-i Kitap’tan saymış ve onlara Ehl-i Kitap muamelesi yapılmasını istemişlerdir. Müslümanlar ise, Hz. Muhammed’in peygamberliğine inanan ve onun tebliğ ettiği dini yaşayan insanlardır.

Kur’an-ı Kerim’de, dinî gelenek bakımından Müslümanlarla farklılıkları en az seviyede olan din mensupları olarak Yahudiler ve Hıristiyanlar sayılmaktadır. Tevhid anlayışı, ahiret inancı ve “salih amel” bakımından bu dinlerin mensupları ile ortaklıktan bahsedilmekte ve bu hususlar Yahudilerle Hıristiyanlara da hatırlatılmaktadır. Allah, Müslümanları, Yahudileri ve Hıristiyanları aralarında ortak olan hususlarda birleşmeye çağırmakta ve şöyle buyurmaktadır: 
“Deyin ki: Bize indirilene de, size indirilene de inandık. Bizim Tanrımız da, sizin Tanrınız da birdir. Biz ona teslim olanlarız.” (Ankebut 46).

Kur’an-ı Kerim’e göre Ehl-i Kitab'ın hepsi bir değildir. Onların içinde geceleri ayakta durup Allah’ın ayetlerini okuyarak secdeye kapanan insanlar vardır. Onlar, Allah’a ve ahiret gününe inanırlar, iyiliği emreder kötülükten men ederler. Hayır işlerine koşarlar. Onlar, iyilerdendir. Onların yapacakları hiçbir iyilik karşılıksız kalmayacaktır (Al-i İmran 113-115). Yine Ehl-i Kitap arasında, kendilerine güvenilebilecek kimseler de vardır. Bunlara bir ton altın emanet edilse, çekinmeden geriye iade ederler. Bazıları da vardır ki, bir altını bile geriye alabilmek için günlerce uğraşmak gerekir (Ali-i imran 5).

Kur’an-ı Kerim’de, Yahudilerle Hıristiyanlar inançları ve davranışları bakımından da ayrı ayrı değerlendirilmiş ve onlara bir takım eleştiriler yöneltilmiştir.